De toekomst van leiderschap: Inclusief leiderschap in tijden van AI en digitalisering

Leiderschap is een dynamisch vakgebied dat voortdurend evolueert, vooral in een wereld die steeds digitaler, diverser en complexer wordt. In deze podcastaflevering van Studio Beeckestijn met Kathy van der Laar, oprichter van EarlyBridge en strategisch partner van Beeckestijn Business School, kwamen vijf stellingen over leiderschap aan bod. Deze stellingen en de inzichten van Kathy bieden waardevolle lessen voor iedereen die zich wil verdiepen in wat ‘nieuw leiderschap’ betekent. In dit artikel bespreken we de kernpunten en wat deze voor jou kunnen betekenen.

Stelling 1 – Inclusief leiderschap was een hype die voorbijwaait. Want de wereld wordt juist weer masculien en autocratisch.

Kathy benadrukt dat inclusief leiderschap juist relevanter is dan ooit, ondanks de opkomst van autoritaire en masculiene stijlen in sommige delen van de wereld. Inclusief leiderschap versterkt samenwerking en innovatie door iedereen actief te betrekken bij de doelen en strategieën van een organisatie. Daarentegen leidt autoritair leiderschap vaak tot medewerkers die passief worden en niet meer zelfstandig nadenken.

Uit onderzoek blijkt dat de ‘connector manager’ – iemand die mensen met elkaar verbindt – 26% beter presteert dan andere leiderschapsstijlen. Dit toont aan dat kwetsbaarheid en het delen van verantwoordelijkheid krachtig kunnen zijn.

Wat kun je doen?

• Ontwikkel een open mindset en zoek actief naar verbinding tussen medewerkers.
• Stimuleer eigen initiatief en samenwerking om betere resultaten te behalen.
• Wees niet bang om jezelf kwetsbaar op te stellen; geef aan dat je als manager ook niet altijd alle antwoorden hebt.
• Zorg voor regelmatige en oprechte communicatie met je team, niet alleen tijdens formele momenten, maar het hele jaar door.

Stelling 2 – De principes van goed leiderschap blijven hetzelfde, zelfs met de komst van AI en digitalisering.

Hoewel de basisprincipes van goed leiderschap onveranderd blijven, zorgen technologieën zoals AI en digitalisering voor nieuwe uitdagingen en kansen die leiderschap transformeren. Leiders moeten zich aanpassen door vaker ‘bold moves’ te maken: durven experimenteren, snel handelen en leren van de resultaten.

Een voorbeeld hiervan is het onbemande winkelconcept van KPN. Dit concept speelt in op digitalisering en veranderende klantbehoeften met een strategie van digital first, human assisted. Door te durven testen en leren, onderzoekt KPN hoe dit innovatieve idee succesvol kan worden toegepast.

Wat kun je doen?

• Wees niet bang om risico’s te nemen en keuzes te maken met impact, zelfs als de uitkomst onzeker is.
• Experimenteer en leer van fouten om te innoveren en te groeien.
• Anticipeer op veranderingen door mee te gaan in het tempo van technologische ontwikkelingen en de kansen die zij bieden.

Stelling 3 – Verandering in organisaties kan het beste snel en radicaal zijn, in plaats van langzaam en organisch.

In een wereld die snel verandert, is langzame, organische verandering vaak niet voldoende. Kathy benadrukt dat kleine aanpassingen zelden leiden tot een significante impact. Effectief leiderschap vereist lef, duidelijke keuzes en de bereidheid om medewerkers door veranderingen heen te leiden, zelfs als niet iedereen hierin mee wil of kan gaan.

Wat kun je doen?

• Stel prioriteiten en richt je op wat écht belangrijk is.
• Focus op veranderingen die impact hebben in plaats van kleine, oppervlakkige aanpassingen.
• Zorg voor helderheid in definities en verwachtingen. Zo gaf Kathy als voorbeeld dat sommige managementteams verschillende interpretaties hadden van wat ‘digital’ betekent, wat leidde tot miscommunicatie en inefficiëntie.

Stelling 4 – Het grootste obstakel bij verandering is niet technologie, maar de weerstand bij mensen.

Mensen willen vaak weten: “What’s in it for me?” Om weerstand te overwinnen, is het cruciaal om de waarde van verandering helder te communiceren. Kathy benadrukt dat een sterk ‘data-verhaal’ hierbij kan helpen. Door te laten zien hoe de verandering bijdraagt aan zowel persoonlijke als bedrijfsdoelen, kun je medewerkers overtuigen en motiveren.

Wat kun je doen?

• Neem de tijd om uit te leggen waarom de verandering nodig is en hoe deze zowel individuele als organisatorische doelen ondersteunt.
• Stem je communicatie af op de behoeften van verschillende medewerkers. Sommigen hebben behoefte aan een inspirerend verhaal, terwijl anderen vooral de concrete reden willen begrijpen.
• Blijf transparant tijdens het proces en accepteer dat niet iedereen mee zal gaan. Dat is niet alleen onvermijdelijk, maar ook oké.

Stelling 5 – Iedereen in een organisatie kan een leider zijn.

Leiderschap is niet exclusief voorbehouden aan managers. Elke medewerker kan waarde toevoegen aan de strategie en doelen van een organisatie door verantwoordelijkheid te nemen en actief bij te dragen. Dit vergroot niet alleen de betrokkenheid, maar geeft medewerkers ook een gevoel van trots en voldoening in hun werk.

Wat kun je doen?

• Bied medewerkers kansen om verantwoordelijkheid te nemen en hun zelfvertrouwen te versterken.
• Moedig initiatief aan en geef medewerkers de vrijheid om zelfstandig te denken en te handelen.
• Creëer een cultuur waarin iedereen zich gehoord voelt en zich gemotiveerd voelt om een actieve rol te spelen in het succes van de organisatie.

Twee Inspirerende Slotvragen over Leiderschap

1. Welke leider heeft jou geïnspireerd en waarom?
Kathy haalt leiders zoals John Hoholik en Ton Dortmans (KLM Engineering & Maintenance) aan als voorbeelden die haar blijvend hebben geïnspireerd. Hun unieke combinatie van visie, daadkracht en mensgerichtheid onderscheidt hen als echte leiders. Beide geven veel vertrouwen aan hun mensen, staan voor hen klaar en creëren kansen zodat anderen succesvol kunnen worden.

Een bijzonder moment dat Kathy bijbleef, was haar ervaring met Ton Dortmans tijdens een driedaagse offsite. “Hij was niet iemand die alleen zei: ‘Dit leiderschapsprogramma is voor jullie.’ Nee, hij maakte duidelijk dat het voor ons allemaal was en nam actief deel. Hij leeft zijn leiderschap, niet alleen in woorden, maar ook in daden. Dit maakt hem een levend voorbeeld van wat het betekent om een leider te zijn. Zijn betrokkenheid en authenticiteit hebben mij diep geïnspireerd.”

2. Wat is de belangrijkste soft skill voor leiders in 2025?
Volgens Kathy is jezelf kwetsbaar durven opstellen de meest essentiële vaardigheid. Dit omvat de moed om toe te geven dat je niet alles weet, open te zijn over je doelen en verwachtingen, en eerlijke gesprekken te voeren. Kwetsbaarheid is geen zwakte, maar een kracht die verbinding en vertrouwen bevordert binnen teams.

Conclusie

Nieuw leiderschap vraagt om aanpassingsvermogen, lef en empathie. Het draait om duidelijke keuzes maken, verbinding creëren en verantwoordelijkheid delen. Laat je inspireren door deze stellingen en vragen om jouw leiderschap verder te ontwikkelen. Wil je hiermee aan de slag? Overweeg dan een opleiding op het gebied van leiderschap en verandering.