Leiderschap in verandering: het begint bij jou!

Zonder mensen geen beweging. Waarom leiderschap bepalend is voor échte verandering

Kathy van de Laar, kerndocent Leiderschap & Change bij Beeckestijn Business School & eigenaar van EarlyBridge

Je organisatie wil vooruit. De strategie ligt klaar, de technologie doet wat het moet doen, en toch stokt de verandering. Juist als het spannend wordt, lopen veel organisaties vast. Op gedrag. Herkenbaar? Je bent niet de enige! In veel organisaties blijft de impact van verandering beperkt. De plannen zijn goed, maar het gedrag verandert niet mee. De verandering blijft oppervlakkig, niet gedragen door mensen zelf.

Verandering raakt gedrag

We onderschatten structureel wat verandering écht vraagt van mensen.  Niet qua kennis of tools, maar qua keuzes. Hoe werk je samen? Durf je ruimte te nemen? Wat laat je los? Juist in dat spanningsveld ontstaat echte beweging. Toch behandelen we gedrag vaak als iets dat ‘vanzelf’ wel volgt. Terwijl het in werkelijkheid de kern vormt. Verandering volstrekt zich niet op papier, maar via mensen. Via betrokkenheid, weerstand, routines en overtuigingen. Daarom bepaalt leiderschap of er werkelijk iets beweegt, of niet.

Waarom het vaak stokt

Leiders willen vooruit. Ze hebben een visie, een plan, een strak tijdpad. Maar dan gebeurt dit:

• Het team haakt niet écht aan
• De energie zakt na de kick-off
• Oude patronen keren terug zodra het druk wordt

Logisch. Want als je niet weet wat verandering vraagt van mensen, blijft het bij intenties. Zonder gedragsverandering verandert er weinig, hoe goed je strategie ook is.

De leider van vandaag

De wereld waarin jij als leider werkt, is fundamenteel veranderd. Structuur en status zijn niet meer genoeg. Richting geven blijft belangrijk, maar is slechts het begin. Professionals zoeken betekenis, ruimte, vertrouwen én duidelijkheid. Dáár ligt jouw rol en maak jij als leider van vandaag het verschil mee.

De leider van nu:

• Stuurt op betekenis, niet alleen op resultaat
• Creëert ruimte in plaats van controle
• Faciliteert leren in plaats van instrueren
• Verbindt strategie, structuur en gedrag
• Leidt door gedrag, niet door positie

Deze vorm van leiderschap is geen luxe. Het is de nieuwe basis.

Wendbaarheid is mensenwerk

Veel organisaties willen wendbaar zijn. Maar dat bereik je niet met een nieuwe overlegstructuur of een lean-agile-aanpak. Echte wendbaarheid zit in mensen. In het vermogen om te schakelen, verantwoordelijkheid te nemen, spanning te dragen en samen te reflecteren.

Dat vraagt om een cultuur waarin leren belangrijker is dan gelijk hebben. Waar ruimte is voor andere perspectief en waar leiders niet alles proberen te controleren, maar juist bijdragen mogelijk maken. Wendbaarheid is geen techniek. Het is een vorm van volwassenheid.

Leiderschap vraagt om andere vaardigheden

De tijd van de alwetende leider is voorbij. Het gaat niet meer om controle en alles weten. Het gaat om het kunnen sturen op richting en ruimte te geven in een wereld vol onzekerheid. Voor anderen én voor jezelf.

Dat vraagt om een nieuw soort leiderschapsvaardigheden. Wat je daarvoor nodig hebt?

• Systeemdenken: Kun je gedrag, structuur en strategie in samenhang zien en beïnvloeden?
• Reflectiekracht: Kun je jezelf bevragen en ontwikkelen terwijl je in actie bent?
• Diagloogvaardigheden: Voer je het eerlijke gesprek, ook als het schuurt?
• Veranderkracht: Draag jij de verandering ook zelf, of geef je alleen richting?
• Mensengerichtheid: Zie je mensen als dragers van betekenis en energie?

Deze competenties vragen geen stapel nieuwe tools of technieken. Ze vragen verdieping. In de leiderschapsprogramma’s die we begeleiden zien we het keer op keer: de grootste groei zit niet in méér leren, maar betere vragen durven stellen. Geen standaard evaluaties over KPI’s of targets, maar reflectie op je eigen impact en houding. Vragen als:

• Wat is de impact van mijn gedrag op het systeem waarin ik werk?
• Waar houd ik (onbewust) de controle vast?
• Waar ben ik deel van het probleem geworden, en wil ik weer deel van de oplossing zijn?
• Durf ik te vertragen om echte versnelling mogelijk te maken?
• Wat houd ik zelf in stand door te zwijgen?

Geen makkelijke vragen, Maar wel de vragen die ertoe doen.

Leiderschap draait vandaag de dag niet meer om je functie, status of de beste oplossing. Het gaat erom dat je stevig blijft staan in een complexe omgeving, dat je durft te bewegen in onzekerheid en anderen meeneemt in die beweging.

Dat begint áltijd bij jezelf!

Ontdek hoe je écht impact maakt op gedrag, betrokkenheid en wendbaarheid:
Leiderschap & Change Opleidingen – Beeckestijn
Leadership Accelerator Program – Beeckestijn
Podcast: De toekomst van leiderschap: Inclusief leiderschap in tijden van AI en digitalisering